contraho

contraho
con-trăho, xi, ctum, 3, v. a., to draw or bring several objects together, to collect, assemble (freq. and class.).
I.
In gen.
A.
Lit. (syn. colligo;

opp. dissipo): quae in rerum naturā constarent quaeque moverentur, ea contrahere amicitiam, dissipare discordiam,

Cic. Lael. 7, 24:

cohortes ex finitimis regionibus,

Caes. B. C. 1, 15:

exercitum in unum locum,

id. B. G. 1, 34; cf.:

omnes copias Luceriam,

Cic. Att. 8, 1, 2; and:

omnia in unum locum,

id. ib. 8, 11, B, 3:

omnes copias eo,

Nep. Ages. 3, 1:

navibus circiter LXXX. coactis, contractisque,

Caes. B. G. 4, 22; cf.:

magnam classem,

Nep. Con. 4, 4:

naves,

Suet. Calig. 19:

agrestes,

Ov. F. 4, 811:

captivos,

Liv. 37, 44, 3:

utrumque ad colloquium,

id. 28, 18, 2:

undique libros,

Suet. Aug. 31; cf.

exemplaria,

id. Gram. 24:

muscas in manu,

Plin. 12, 25, 54, § 122; cf.

serpentes,

id. 28, 9, 42, § 151: ii, qui in idem (collegium) contracti fuerint, Traj. ap. Plin. Ep. 10, 34 (43), 1—
B.
Trop.
1.
To bring about, carry into effect, accomplish, execute, get, contract, occasion, cause, produce, make, etc. (very freq.):

amicitiam,

Cic. Lael. 14, 48:

vinculum amicitiae,

Val. Max. 4, 7 init.:

aliquid litigii,

Plaut. Cas. 3, 2, 31; cf.

lites,

id. Capt. prol. 63: qui hoc [p. 458] mihi contraxit, id. Cas. 3, 2, 21; cf.:

negotium mihi,

Cic. Cat. 4, 5, 9; and:

numinis iram mihi (arte),

Ov. M. 2, 660:

bellum Saguntinis,

Liv. 24, 42, 11:

aliquid damni,

Cic. Fin. 5, 30, 91:

molestias,

id. Fam. 2, 16, 5; cf. Sall. H. 2, 41, 8 Dietsch:

aes alienum,

Cic. Q. Fr. 1, 1, 8, § 25:

causam certaminis,

Liv. 22, 28, 4; cf.

certamen,

id. 23, 26, 11; 25, 34, 10 al.:

necessitates ad bellum,

id. 44, 27, 12:

culpam,

to incur, Cic. Att. 11, 24, 1 al.:

cruditatem,

Quint. 7, 3, 38; cf. id. 2, 10, 6:

morbum,

Plin. 30, 8, 21, § 65:

pestilentiam,

id. 36, 27, 69, § 202:

saginam corporis,

Just. 21, 2:

causam valetudinis ex profluvio alvi,

Suet. Aug. 97 fin. et saep.: porca contracta, owed, due, sc. for the expiation of a crime, Cic. Leg. 2, 22, 57 fin.
2.
In the lang. of business, t. t., to make a contract, conclude a bargain, to contract:

rationem, rem cum illo,

Cic. Clu. 14, 41; cf. id. Off. 1, 17, 53; id. Sull. 20, 56; id. Att. 7, 7, 7:

in tribuendo suum cuique et rerum contractarum fide,

id. Off. 1, 5, 14:

ex rebus contrahendis,

id. ib. 3, 15, 61:

in contrahendis negotiis,

id. ib. 2, 11, 40:

adfinitas inter Caesarem et Pompeium contracta nuptiis,

Vell. 2, 44, 3 et saep.—
b.
Transf. beyond the sphere of business:

cum aliquo,

to have intercourse with, to associate with, Cic. Off. 1, 2, 4:

nihil cum populo,

id. Tusc. 5, 36, 105.—
II.
In partic., with the prevailing idea of shortening or diminishing by drawing together (cf.: cogo, colligo, etc.), to draw close or together, to draw in, contract, shorten, narrow, lessen, abridge, diminish (freq. and class.; opp. porrigo, dilato, tendo).
A.
Lit.:

animal omne membra quocumque volt flectit, contorquet, porrigit, contrahit,

Cic. Div. 1, 53, 120:

pulmones tum se contrahunt adspirantes, tum intrante spiritu dilatant,

id. N. D. 2, 55, 136:

contractum aliquo morbo bovis cor,

id. Div. 2, 16, 37; cf.:

se millepeda tactu,

Plin. 29, 6, 39, § 136:

bina cornua (opp. protendere),

id. 9, 32, 51, § 101: collum. Cic. Tusc. 2, 17, 41;

opp. tendere,

Quint. 11, 3, 82:

frontem,

to wrinkle, contract, Cic. Clu. 26, 72; Hor. S. 2, 2, 125:

supercilia (opp. deducere),

Quint. 11, 3, 79:

medium digitum in pollicem,

id. 11, 3, 92; cf.:

contractum genibus tangas caput,

Hor. S. 2, 7, 61:

gravissimo frigore solus atque contractus vigilabit in lectulo,

Hier. Ep. 53:

castra,

Caes. B. G. 7, 40:

vela,

Hor. C. 2, 10, 23; Quint. 12, prooem. § 4; cf. Cic. Att. 1, 16, 2:

orbem (lunae),

Ov. M. 15, 198:

umbras,

id. ib. 3, 144:

orationem (with summittere),

Quint. 11, 1, 45; cf. id. 12, 11, 16:

tempora dicendi,

id. 6, 5, 4 et saep.:

lac,

to curdle, coagulate, Plin. 23, 7, 63, § 117.—Of bees:

contracto frigore pigrae ( = contractae frigore pigro),

Verg. G. 4, 259; cf.:

pigrum est enim contractumque frigus,

Sen. Ira, 2, 19, 2:

horrida tempestas contraxit caelum,

narrows, Hor. Epod. 13, 1:

vulnera,

Plin. 24, 8, 33, § 48; cf.

cicatrices,

id. 12, 17, 38, § 77:

ventrem,

to stop, check, Cels. 4, 19; cf.

alvum,

id. ib.:

vomitiones,

Plin. 20, 2, 6, § 11.—
2.
Esp., archit. t. t., to narrow, make smaller or tapering:

columnam,

Vitr. 4, 3, 4; cf. id. 3, 3, 12; 4, 7, 2:

pyramis XXIV. gradibus in metae cacumen se contrahens,

Plin. 36, 5, 4, § 31.—
B.
Trop., to draw in, lessen, check, restrain ( = certis limitibus quasi coartare et circumscribere;

opp. remittere, diffundere): cui non animus formidine divum contrahitur?

Lucr. 5, 1219; cf.:

te rogo, ne contrahas ac demittas animum,

do not suffer your spirits to droop, Cic. Q. Fr. 1, 1, 1, § 4; and:

animos varietas sonorum (opp. remittere),

id. Leg. 2, 15, 38: terram quasi tristitiā (sol;

opp. laetificas),

id. N. D. 2, 40, 102:

ut et bonis amici quasi diffundantur et incommodis contrahantur,

are made sad, id. Lael. 13, 48 (cf. id. Tusc. 4, 6, 14):

ex quibus intellegitur, appetitus omnes contrahendos sedandosque,

id. Off. 1, 29, 103; cf.

cupidmem,

Hor. C. 3, 16, 39 et saep. —Hence, contractus, a, um, P. a. (acc. to II.), drawn together into a narrow space, i. e. compressed, contracted, close, short, narrow, abridged, restricted, limited, etc.
A.
Lit.:

tanto contractioribus ultimis digitis,

Quint. 11, 3, 95:

nares contractiores habent introitus,

Cic. N. D. 2, 57, 145:

contractior ignis,

smaller, Lucr. 5, 569:

aequora,

Hor. C. 3, 1, 33; cf.

freta,

Ov. F. 6, 495:

locus (with exiguus),

Verg. G. 4, 295:

Nilus contractior et exilior,

Plin. Pan. 30, 3: contractiora spatia ordinum, Col. 5, 5, 3.—
B.
Trop.
1.
Of language, etc.:

et brevis ambitus verborum,

Cic. Brut. 44, 162; cf.:

contractior oratio,

id. ib. 31, 120:

propositum dicendi (opp. uberius),

Quint. 11, 1, 32:

summissā atque contractā voce (opp. erectā et concitatā),

id. 11, 3, 175; so,

vox,

id. 11, 3, 64: parvum opusculum lucubratum his jam contractioribus noctibus, Cic. Par. prooem. § 5.—
2.
In gen.:

quae studia in his jam aetatibus nostris contractiora esse debent,

Cic. Cael. 31, 76:

paupertas,

stinted, Hor. Ep. 1, 5, 20 (cf.:

angusta pauperies,

id. C. 3, 2, 1 );

in the same sense transf. to the person: ad mare descendet vates tuus et sibi parcet Contractusque leget,

retired, solitary, id. ib. 1, 7, 12; cf.

homo,

Verg. M. 78.— Adv.: contractē, on a contracted scale; only in comp.:

assuescamus. servis paucioribus serviri, habitare contractius,

Sen. Tranq. 9, 3; Lact. 2, 8, 39 al.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • КОНТРАГИРОВАННЫЙ РАЗРЯД — (от лат. contraho стягиваю, сжимаю), электрический разряд в газе, самосжатый в поперечном направлении, наблюдаемый при больших плотностях тока. Вдоль оси разрядной трубки наблюдается ярко светящийся тонкий токовый шнур, ионизация и плотность тока …   Физическая энциклопедия

  • контрактация хромосом — (лат. contraho, contractum стягивать, сокращать: син.: конденсация хромосом, спирализация хромосом) уплотнение витков спирали хромосом, достигающее максимума в метафазе митоза и мейоза …   Большой медицинский словарь

  • контрактильный — (contractilis; лат. contraho, contractum стягивать, сокращать) способный сокращаться …   Большой медицинский словарь

  • контрактура — (contractura; лат. contraho, contractum стягивать, сокращать) стойкое ограничение движений в суставе …   Большой медицинский словарь

  • контракционное кольцо — (лат. contraho, contractum стягивать, сокращать) см. Пограничное кольцо …   Большой медицинский словарь

  • Контрактура — (лат. сontractura стягивание, сужение, сжатие, от contraho стягиваю)         в физиологии, длительное, стойкое, часто необратимое сокращение (окоченение) мышечного волокна или его участка. Причина К. обычно нарушение процессов восстановления… …   Большая советская энциклопедия

  • National College of Business and Arts — Pambansaang Dalubhasaan ng Pangangalakal at Sining Latin: Populus Contraho of Res quod Arts …   Wikipedia

  • City Vision College — Seal of City Vision College Latin: Urbs Visum Contraho Motto Equipping Leaders for Urban Ministry Established 1998 …   Wikipedia

  • Контракта́ция хромосо́м — (лат. contraho, contractum стягивать, сокращать; син.: конденсация хромосом, спирализация хромосом) уплотнение витков спирали хромосом, достигающее максимума в метафазе митоза и мейоза …   Медицинская энциклопедия

  • Контракти́льный — (contractilis; лат. contraho, contractum стягивать, сокращать) способный сокращаться …   Медицинская энциклопедия

  • Контрактура — I Контрактура (лат. contractura сужение, сокращение, стягивание) ограничение нормальной подвижности в суставе, вызванное рубцовым стягиванием кожи, сухожилий, заболеваниями мышц, сустава, болевым рефлексом и др. Часто контрактурой называют… …   Медицинская энциклопедия

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”